از بحران اقتصادی تا بحران مشروعیت

انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا در حالی امروز برگزار می‌شود که ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا تصمیم نیکولاس مادورو برای برگزاری این انتخابات زودهنگام را محکوم کرده‌اند‌.
آمریکا و اتحادیه اروپا تهدید کرده‌اند که در صورت پایمال شدن دموکراسی در ونزوئلا تحریم‌های جدیدی را علیه کاراکاس وضع خواهند کرد‌. نیکولاس مادورو پس از مرگ هوگو چاوز در سال ۲۰۱۳ به عنوان جانشین او انتخاب شد‌. در انتخابات امروز نیکولاس مادورو با رقیبی جدی روبه‌رو نیست‌. مخالفان دولت ونزوئلا در حالی این انتخابات را تحریم کرده‌اند که بیش از ۲۰ میلیون ونزوئلایی واجد شرایط شرکت در رای‌گیری هستند‌.
هر چند بنا به نظرسنجی‌ها ۷۵ درصد رای‌دهندگان ونزوئلایی از عملکرد نیکولاس مادورو ابراز نارضایتی می‌کنند اما از او همچنان به عنوان بخت اصلی پیروزی در انتخابات پیش رو یاد می‌شود‌.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه ایالت کارولینای شمالی در آمریکا در مورد موقعیت نیکولاس مادورو در ونزوئلا می‌گوید: به نظر می‌رسد که ونزوئلا یک مورد کلاسیک از نوعی انتقال قدرت باشد که در آن رهبری پرجذبه هوگو چاوز توانایی مدیریت امور و اداره کشور به شکل درست را داشت اما بعد فردی که جانشینش می‌شود تنها یک مقلد او به نظر می‌رسد‌.


به گفته این کارشناس امور ونزوئلا در صورتی که همه واجدان شرایط در انتخابات شرکت کنند به وضوح هنری فالکون، رهبر مخالفان دولت در انتخابات پیروز خواهد شد‌.
یکی از پیامدهای مهم انتخابات پیش رو در ونزوئلا می‌تواند بحران مشروعیت برای نیکولاس مادورو در صورت پیروزی در انتخابات باشد‌. ناظران انتخاباتی از آمریکا و اتحادیه اروپا اجازه نظارت بر روند رای‌گیری امروز را ندارند‌. انتشار گزارش‌هایی مبنی بر دخالت در روند انتخابات در ایالت بولیوار در جنوب شرقی ونزوئلا این نگرانی را پدید آورده که امکان حوادث مشابه در دیگر ایالت‌ها وجود دارد‌.
پیش از این تشکیل مجلس ملی موسسان در ونزوئلا که برای تضعیف پارلمان این کشور به وجود آمد مشروعیت نیکولاس مادورو را خدشه‌دار کرده است‌. مخالفان دولت رای‌گیری برای انتخاب نمایندگان مجلس موسسان را تحریم کرده بودند‌. بسیاری از قدرت‌های خارجی نیز نتیجه این رای‌گیری را به رسمیت نشناختند‌.
با این حال نیکولاس مادورو به دلیل تحریم انتخابات از طرف مخالفان اصلی دولت بخت اول پیروزی در انتخابات محسوب می‌شود‌. ائتلاف اتحاد دموکراتیک که گروه اصلی مخالفان دولت ونزوئلاست این انتخابات را تحریم و از معرفی نامزد نیز خودداری کرده است‌.
هنری فالکون، عضو حزب «پیشرفت مترقیانه» به عنوان نامزد مستقل در انتخابات شرکت می‌کند‌. خاویر برتوچی دیگر نامزد مستقلی است که در این انتخابات شرکت کرده است‌. لئوپولدو لوپز و هنریکه کاپریلس، دو نامزد اصلی مخالفان از شرکت در عرصه رقابت انتخاباتی منع شده‌اند‌.
پس از انتخابات چه خواهد شد
هر کسی که برنده انتخابات امروز شود مقابله با مشکلات بی‌شمار ونزوئلا از جمله بحران اقتصادی، تورم بالا و کمبود مواد اولیه زندگی را در دستور کار خواهد داشت‌. ونزوئلا هم‌اکنون با یکی از جدی ترین بحران‌های اقتصادی و اجتماعی تاریخ خود روبه‌رو است‌. میلیون‌ها نفر در این کشور به مواد غذایی و دارو دسترسی ندارند‌. نرخ تورم در این کشور بسیار بالاست و ناامنی هم از مشکلات جدی کشور محسوب می‌شود‌.
بنا به تخمین‌ها سه میلیون ونزوئلایی طی سال‌های اخیر به دلیل بحران اقتصادی کشورشان را ترک کرده‌اند‌. ونزوئلا دارای یکی از بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان است‌. با این حال این کشور اکنون به دلیل مشکلات اقتصادی کمتر از ۴۰ درصد از ظرفیت بالقوه خود نفت استخراج می‌کند‌.
افزایش بازداشت‌ نظامیان
براساس گزارش‌ها دستگیری‌ها به اتهام شورش و فرار در ارتش ونزوئلا طی هفته‌های اخیر با نزدیک شدن به موعد برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور افزایش یافته و بسیاری از اعضای این ارتش از بابت کمبود مواد غذایی و تضعیف حقوق‌هایشان ناراضی هستند‌.
به گزارش ایسنا، خبرگزاری رویترز با مطالعه یکسری اسناد داخلی ارتش ونزوئلا گزارش کرده که در چهار ماهه اول سال‌جاری میلادی تعداد سربازانی که در ارتش ونزوئلا به اتهام‌هایی چون خیانت، شورش و فرار دستگیر شده‌اند به ۱۷۲ نفر افزایش یافته در حالی که نسبت به همین بازه زمانی در سال ۲۰۱۷، 5/3 برابر بیشتر است‌. یکسری مقام‌های سابق ارتش ونزوئلا گفتند این آمار نشان‌دهنده افزایش شدید نارضایتی در میان نیروهای مسلح ونزوئلا که زمانی یکی از برجسته‌ترین نیروهای مسلح محسوب می‌شد، است‌.
همین اسناد نشان دادند که در کل سال ۲۰۱۷ مجموعا ۱۹۶ سرباز ارتش ونزوئلا به خاطر این اتهامات دستگیر شدند در حالی که ونزوئلایی‌ها قرار است امروز در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور شرکت کنند‌. مخالفان می‌گویند این انتخابات همراه با تقلب به نفع در قدرت ماندن نیکولاس مادورو، رییس‌جمهور این کشور خواهد بود و در عین حال نقش نیروهای امنیتی در برگزاری این انتخابات مورد توجه قرار خواهد داشت‌.
آن‌طور که اعلام شده بیش از ۳۰۰ هزار سرباز و مامور پلیس قرار است امنیت برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا را تامین کنند اما برخی مصاحبه‌های میدانی با یکسری سربازان فعلی و سابق ارتش ونزوئلا نشان می‌دهد که آنها در حال حاضر دغدغه‌شان فرار از ونزوئلا یا مدیریت زندگی خود و خانواده‌‌هایشان با حقوق ناچیز دو دلار در یک روز است‌.
در زمان اعتراضات مخالفان در طی چند ماه از سال گذشته میلادی گارد ملی ونزوئلا اولین مدافع مادورو در مقابل معترضان بود؛ اعتراضاتی که دست‌کم ۱۲۵ کشته شامل تعدادی سرباز و مامور پلیس برجا گذاشت اما در محافل خصوصی عده‌ای تایید کردند که همان زمان هم بسیاری از این نیروها دچار فقر و گرسنگی و خستگی شدید بودند و درونا از معترضان حمایت می‌کردند‌.
مجمع ملی ونزوئلا که به عنوان پارلمان رسمی این کشور در کنترل مخالفان قرار دارد، وضعیت اقتصادی در این کشور را به حدی بد می‌داند که تورم سالانه را حدود ۱۴ هزار درصد برآورد کرده است‌. نیکولاس مادورو که انتظار پیروزی او در انتخابات امروز وجود دارد گفته قربانی یک شورش مسلحانه با حمایت مخالفان و آمریکا به منظور تصاحب کنترل این کشور است‌. در ماه فوریه رکس تیلرسون، وزیر خارجه اسبق آمریکا تلویحا از حمایت این کشور از هرگونه کودتای نظامی ارتش ونزوئلا علیه مادورو خبر داده بود‌.
تحریم رهبر سوسیالیست ونزوئلا
از طرفی دولت ترامپ تحریم‌هایی علیه رییس حزب سوسیالیست ونزوئلا وضع کرد‌. اتهام او قاچاق مواد مخدر و ریاست یک شبکه مهم فساد است که پول شرکت‌های دولتی را به حساب‌هایی در روسیه و سایر کشورها منتقل می‌کرده است‌.
اقدامات جمعه گذشته از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا هرگونه دارایی رهبر حزب سوسیالیست ونزوئلا را در آمریکا توقیف می‌کند و اجازه معامله آمریکایی‌ها با او را نمی‌دهد‌. تنش‌ها در آستانه انتخابات روز یکشنبه ریاست‌جمهوری ونزوئلا مجددا میان واشنگتن و کاراکاس بالا گرفته است و دولت ترامپ تاکید دارد که آن را به رسمیت نمی‌شناسد‌.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای گفت کابیو که دومین فرد قدرتمند در ونزوئلا پس از نیکولاس مادورو محسوب می‌شود، از مناصب دولتی مختلف خود طی دو دهه گذشته برای اخاذی، پولشویی و اختلاس استفاده کرده است‌.
آمریکا ده‌ها مقام ونزوئلایی از جمله مادورو را طی ماه‌های اخیر به اتهام نقض‌ حقوق بشر، قاچاق مواد مخدر و نابودی دموکراسی تحریم کرده است اما کابیو تاکنون مصون مانده بود و آمریکا در واقع از شخص بانفوذ و قدرتمندی حمایت می‌کرد تا به نوعی میان حلقه یاران نزدیک مادورو اختلاف‌افکنی کند‌. کابیو متهم است که به صورت غیرقانونی آهن از یک شرکت دولتی استخراج و صادر کرده است و روند پولشویی آن در کاستاریکا و روسیه انجام شده است‌. هنوز دولت کاراکاس یا کابیو واکنشی نشان نداده‌اند‌.